Blog voor leerkrachten

Hallo,

Een 15-jarige tiener volgt sinds kort een rekentraining bij me.
Volgend jaar wil ze kunnen slagen voor de landelijke rekentoets 2F.

Ze staat gemiddeld een acht voor al haar gewone vakken. De dikke onvoldoende voor rekenen springt dan ook akelig in het oog.

In het intakegesprek kwam al snel naar voren dat rekenen op de basisschool niet haar sterkste kant was.

'De juffen zeiden altijd dat ik niet zo ingewikkeld moest denken'.

Hoe ze wel moest denken, had niemand haar kunnen leren.

Tijdens het intakegesprek maakt ze een aantal toetsen, waaronder de Tempo Test Rekenen. Hoofdrekenen tot 20 lukte prima. Eenvoudige sommen tot 100 gaan ook nog goed. Haar niveau is uiteindelijk voldoende.

In een diagnostisch gesprek verbaas ik me al snel over haar ingewikkelde denkstrategie als ze bewerkingen tot 100 en 1000 uitrekent. Met enige moeite lukt het me om haar denkstappen te volgen.

Ik voel met de leerkrachten van de basisschool mee: dit moet en kan veel eenvoudiger.

Hoe kinderen tot een antwoord komen zegt soms meer dan de uitslag van een toets. In een blog voor ouders schreef ik kortgeleden over een meisje wat in de bovenbouw - razendsnel - op haar vingers rekende en daarmee voldoende scoorde op diezelfde hoofdrekentest. Toch liep ook zij, net als deze tiener, vast in het rekenen.

Een aantal jaar geleden, toen ik ook nog als leerkracht aan een kleine dorpsschool werkte, kreeg ik een leerling in mijn groep, die altijd de hoogste cijfers scoorde voor het vak rekenen. Toch had ze dagelijks verlengde instructie nodig en kreeg ze haar werk nooit af. Toen ik naar haar denkstrategie vroeg, schrok ik. Haar oplossingswijze was ingewikkeld, tijdrovend en kostte haar veel denkkracht.

Wat hebben deze drie kids o.a. gemeen:

• Ze vallen niet altijd door de mand bij sommige rekentoetsen;
• Ze vinden het rekenen wel lastig;
• Ze hebben veel tijd nodig voor hun rekenwerk;
• Ze maken gebruik van vaak zelf bedachte, eigen oplossingswijzen.

Het is mijn vak geworden om kinderen effectiever te leren denken. Tegelijkertijd vraag ik me af in hoeverre we op de basisscholen kinderen toetsen op 'denkwijze'?

We toetsen prestaties, we toetsen de juiste antwoorden.

Maar zou het toetsen van hoe iemand denkt, hoe iemand tot een antwoord komt, ook niet een vaste, structurele plek moeten krijgen in het vak rekenen? Zeker in de middenbouw, waar de basis wordt gelegd voor de basisvaardigheden van het vak rekenen!

Als we weten hoe kinderen denken, kunnen we kinderen veel beter sturen!

Natuurlijk zijn er verschillen tussen kinderen. De meeste kinderen zijn gelukkig prima in staat om voor een betreffende som, uit verschillende strategieën de juiste oplossingswijze te kiezen. Maar sommige, vooral rekenzwakke kinderen, zijn meer gebaat bij één vaste (rijgende) oplossingsstrategie. Deze groep kinderen zou geen ruimte moeten krijgen voor eigen initiatieven, hoe logisch of hoe gemakkelijk die in eerste instantie voor de leerling lijken.

Mijn brein begint alweer te borrelen. Ik zie al voor me hoe ik kinderen in een klas, op coöperatieve wijze kan leren om hun denk- en oplossingswijze bespreekbaar te maken. Ik krijg al ideeën hoe ik als leerkracht overzicht houd welke oplossingswijze kinderen mogen hanteren, hoe ik daar structuur aan geef, hoe ik dat stuur en hoe ik dat toets.

Want als we leerlingen ook zouden toetsen op oplossingswijze, daarin sturen en corrigeren, zouden we dan sommige, hardnekkige rekenproblemen voor kunnen blijven?

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Wil je reageren? Stuur me een mailtje: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Wil je praktische handvatten hoe je (rekenzwakke) leerlingen effectief leert denken zodat de bewerkingen tot 20 en 100 en verder geen probleem meer vormen?
In het voorjaar van 2015 (april/mei) organiseer ik weer een workshop 'Hoofdrekenen, een eitje'.
Meer info vind je op www.beeldendleren.nl.

Wil je je meteen al aanmelden, heb je een vraag óf wil je de folder toegestuurd krijgen, mail dit naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Met beeldende groet,

Ilse Schreuder