Blog voor leerkrachten

Hallo,

Een poosje geleden werkte ik met een jongen die het rekenen echt afschuwelijk vond!

Moedeloos werd hij van al die sommen in zijn rekenboek. Hij haalde altijd onvoldoendes op zijn toetsen.

Het zal je niet verbazen dat deze leerling behoorlijk achterop was geraakt en hij zijn jaargroep al niet meer bij kon benen.

We zijn flink aan het werk gegaan en langzaamaan kreeg hij weer grip op getallen.

Maar de LVS Cito Rekenen, dat bleef een hele kluif voor hem. En daar wilden we verandering in brengen.

Verhaaltjessommen vergelijk ik wel met chaos, of wanorde.
Overal lukraak woorden, vermengd met her en der een getal.

Nergens een ´teken´ te bekennen en zie dan maar eens orde in die chaos te scheppen.

Maar dat was precies wat hij moest leren: van wanorde ORDE maken!

Om orde te kunnen scheppen in een verhaaltjessom moest hij twee dingen kunnen:
1. Beeld hebben bij een bewerking
2. In een beeld (of uit een verhaal) een bewerking herkennen.

In deze blog beperk ik me tot stap 1; een beeld van een bewerking, oftewel beeldvorming.

Klinkt deze stap je 'simpel' in de oren?
Mij verbaast het nog steeds als rekenzwakke kinderen, zoals de jongen uit mijn verhaal, het antwoord schuldig blijven op mijn vraag welk beeld ze hebben bij een som als 15 + 8, of een som als 23 - 9, of 12 + .... = 19, of 4 x 6.....

Er was dus werk aan de winkel en zo begonnen we met stap 1; 'beeldvorming ontwikkelen' bij het optellen en aftrekken, bij aanvulsommen en verschilsommen, bij het vermenigvuldigen en delen.

Zoals je weet ben ik echt fan van het handelingsmodel.
En dus startten we met het informeel handelen; het DOEN.
'Doen' met concrete materialen en 'Doen' door tekenen.

De fase van DOEN, bestaat uit drie stappen:

1. Het concept leren:
Ik leerde hem eerst wat het 'teken' betekende en dit in zijn meest eenvoudige vorm te laten zien. 'Optellen betekent':

Toen hij dit door had, gingen we naar stap 2.

2. Het concept plakken op andere situaties:
Als er blokjes bijkomen in een plussom, dan kunnen we de blokjes ook veranderen in mensen, knikkers, lolly's, boterhammen, potloden...

Toen hij dit goed kon, gingen we over naar stap 3.

3. Een vraag bedenken:
Op welke vraag wil je antwoord hebben? Hier had de jongen nooit aan gedacht. Hij zag geen vraag of probleem in een som. Maar zonder vraag, zonder probleem is er ook geen som. Hoef je ook niets uit te rekenen. Het is dus belangrijk wat je wilt weten. En zo bedachten we vragen bij situaties die hij in stap 2 had laten zien.

In het begin bestond mijn rol vooral uit 'modellen'.
Ik gaf vooral 'beelden' en verwoordde daarbij iedere keer het concept. Net zolang tot hij het van me overnam en plezier kreeg in het bedenken van allerlei situaties en vragen bij sommen.

Toen de lol terugkwam en er begrip ontstond, werd het tijd voor stap 2; orde scheppen in de chaos van woorden en getallen, dus in een beeld (of uit een verhaal) een bewerking herkennen. Daarover meer in mijn volgende blog.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Wil je leren hoe je net als ik, kinderen leert hoofdrekenen?

Op woensdagmiddag 17 september en woensdagmiddag 29 oktober a.s. geef ik in Dokkum een workshop Hoofdrekenen, een eitje! Je kunt je voor deze workshop individueel inschrijven.

In mijn volgende blog zal ik nog een keer over 'verhaaltjessommen' schrijven; hoe ik een leerling leer om 'orde' te scheppen in de chaos van woorden en cijfers. Dat is namelijk voor sommige leerlingen nog een hele kunst.

Tot de volgende blog.

Met beeldende groet,

Ilse Schreuder